1 Kor 13

1 Kor 13

„Gdybym mówił językami ludzi i aniołów, a miłości bym nie miał, stałbym się jak miedź brzęcząca albo cymbał brzmiący” (1 Kor 13,1). Możliwe, że Paweł mówi tu o darze języków, o którym pisze w następnym rozdziale: „Ten bowiem, kto mówi językiem, nie ludziom mówi, lecz Bogu. Nikt go nie słyszy, a on pod wpływem Ducha mówi rzeczy tajemne” (1 Kor 14,2). O jakiej miłości mówi? Myślę, że o tej, która jest owocem Ducha Świętego (por. Ga 5,22). Jest to natchnione przez Niego pragnienie dobra, szczęścia drugiej osoby, o którym Paweł pisze: „Albowiem w Chrystusie Jezusie ani obrzezanie, ani jego brak nie mają żadnego znaczenia, tylko wiara, która działa przez miłość” (Ga 5,6).

„Gdybym też miał dar prorokowania i znał wszystkie tajemnice, i posiadał wszelką wiedzę, i wszelką [możliwą] wiarę, tak iżbym góry przenosił, a miłości bym nie miał, byłbym niczym” (1 Kor 13,2). Prorokowanie, wiedza, wiara natchnione przez miłość są cudownymi charyzmatami – bez niej mogą wbić w pychę.

„I gdybym rozdał na jałmużnę całą majętność moją, a ciało wystawił na spalenie¹, lecz miłości bym nie miał, nic bym nie zyskał” (1 Kor 13,3). Tekst pierwotny prawdopodobnie mówił o chełpieniu się ciałem – cielesnymi obrzędami, czy też obrzezaniem, a nie o paleniu ciała ludzkiego.

„Miłość cierpliwa jest, łaskawa² jest. Miłość nie zazdrości, nie szuka poklasku³, nie unosi się pychą⁴; nie dopuszcza się bezwstydu⁵, nie szuka swego, nie unosi się gniewem⁶, nie pamięta złego⁷; nie cieszy się z niesprawiedliwości, lecz współweseli się z prawdą. Wszystko znosi, wszystkiemu wierzy, we wszystkim pokłada nadzieję, wszystko przetrzyma⁸” (1 Kor 13,4-7). Miłość w tym tekście jest wyraźnie personifikowana, chodzi więc nie tyle o cnotę, a o człowieka miłującego – to o nim się mówi. Pierwszą cechą tej prawdziwie Bożej miłości jest cierpliwość, a więc umiejętność spokojnego znoszenia zła, które usiłuje ją zniszczyć. Człowiek miłujący jest życzliwy, nie zazdrości, nie przechwala się, nie wynosi się nad innych, zachowuje się dostojnie, nie jest egoistą, nie jest gwałtowny, nie zamyśla zła, nie cieszy się z niesprawiedliwości, raduje się prawdą, wszystko znosi. W miłości Bożej wierzy, że Bóg przezwycięży dowolne zło, że wyprowadzi ze zła dobro; ma nadzieję w Bogu, ufa Bogu i Jego prowadzeniu. Jest umacniany przez Boga we wszelkich przeciwnościach.

„Miłość nigdy nie ustaje⁹, [nie jest] jak proroctwa, które się skończą¹⁰, albo jak dar języków, który zniknie¹¹, lub jak wiedza, której zabraknie¹². Po części bowiem tylko poznajemy, po części prorokujemy. Gdy zaś przyjdzie to, co jest doskonałe, zniknie¹³ to, co jest tylko częściowe” (1 Kor 13,8-10). Miłość nigdy nie przepada. Zarówno ludzka wiedza, jak i wiedza przekazana w proroctwach są tylko częściowe i dlatego stracą swoje znaczenie. Języki przestaną mówić, bo miłości nie można wysłowić.

„Gdy byłem dzieckiem, mówiłem jak dziecko¹⁴, czułem¹⁵ jak dziecko, myślałem jak dziecko. Kiedy zaś stałem się mężem, wyzbyłem się tego, co dziecięce. Teraz widzimy jakby w zwierciadle, niejasno; wtedy zaś [zobaczymy] twarzą w twarz. Teraz poznaję po części, wtedy zaś poznam tak, jak i zostałem poznany” (1 Kor 13,11-12). Paweł porównuje życie doczesne do okresu niemowlęctwa, a życie w niebie do okresu ludzkiej dojrzałości. Życie w niebie będzie poznawaniem Boga w całej pełni.

„Tak więc trwają wiara, nadzieja, miłość - te trzy: z nich zaś największa jest miłość” (1 Kor 13,13). To właśnie miłość jest istotą zbawienia. Ona jest jedynym miernikiem wartości człowieka.

Janusz Maria Andrzejewski OP

1 BT idzie za wariantem tekstowym kauthesomai - „być spalonym”. Tekst krytyczny NA ma kauchesomai – „aby się chełpić”.

2 Grecki czasownik chresteomai ma znaczenia: „być użytecznym, życzliwym”.

3 Grecki czasownik perpereuomai ma znaczenia: „być chełpliwym, przechwalać się”.

4 Grecki czasownik fysioo ma znaczenia: „nadymać się pychą, wynosić się nad kogoś”.

5 Grecki czasownik aschemoneo ma znaczenia: „zachowywać się niedostojnie, nieprzystojnie”.

6 Grecki czasownik paroksynomai ma znaczenia: „czynić się ostrym, gwałtownym”.

7 Grecki czasownik logizomai ma znaczenie: „myśleć”.

8 Grecki czasownik hypomeno ma znaczenia: „znosić, wytrzymywać, przetrzymywać” w tekście greckim występuje w czasie teraźniejszym.

9 Grecki czasownik pipto oznacza: „upadać, ginąć”.

10 Grecki czasownik katargeo oznacza: „czynić bezużytecznym, bezczynnym; unieważniać”.

11 Grecki czasownik pauo oznacza: „ustawać, zaprzestawać”.

12 Grecki czasownik katargeo oznacza: „czynić bezużytecznym, bezczynnym; unieważniać”.

13 Grecki czasownik katargeo oznacza: „czynić bezużytecznym, bezczynnym; unieważniać”.

14 Grecki rzeczownik nepios ma znaczenie „niemowlę”.

15 Grecki czasownik froneo ma znaczenia: „myśleć, sądzić, mniemać”.