Komentarz do J 2

J 2

Na wesele w Kanie została zaproszona przede wszystkim Matka Jezusa. Dopiero na drugim planie widzimy Jezusa i Jego uczniów (por. J 2,1-2). Do Maryi należy też inicjatywa w związku z niedostatkiem wina. Odpowiedź Jezusa jest dosyć tajemnicza: „Czyż to moja lub Twoja sprawa, Niewiasto? Czyż jeszcze nie nadeszła godzina moja?¹” (J 2,4). Zaskakuje słowo „Niewiasto, kobieto”, oczekiwalibyśmy słowa „Mamo”. Może jest to swego rodzaju nobilitacja Maryi? Wyniesienie Jej z poziomu rodzinnego na poziom historii zbawienia? Może jest to aluzja Jezusa do Księgi Rodzaju: „Wprowadzam nieprzyjaźń między ciebie i niewiastę, pomiędzy potomstwo twoje a potomstwo jej: ono zmiażdży ci głowę, a ty zmiażdżysz mu piętę” (Rdz 3,15)? Oznaczałoby to, że Jezus w tym początku znaków w Kanie widzi początek walki ze złem (por. Ap 12,1-17)? Pierwsze pytanie wygląda na pytanie Jezusa do Matki o Jej wolę – czego Ona od Niego w tej sytuacji oczekuje? Stwierdzenie Jezusa na temat Jego godziny zdaje się wskazywać na to, że inaczej wyobrażał sobie początek swojej cudotwórczej działalności. Maryja nie prosi Syna o nic, ani Mu nie rozkazuje – spokojnie wskazuje Mu na sytuację wymagającą Jego pomocy i skłania służących do wypełniania Jego poleceń, choćby wydawały się im zaskakujące (por. J 2,5).

Jezus poleca napełnić wodą kamienne naczynia, z których czerpano wodę do różnorakich żydowskich oczyszczeń (por. Mk 7,3-4) i przemienia te setki litrów wody² w wino wysokiej jakości (por. J 2,9-10) – jest to znak Bożej hojności, a może i znak, że nie są już potrzebne niekończące się żydowskie oczyszczenia? Pisze Ewangelista: „Taki to początek znaków uczynił Jezus w Kanie Galilejskiej. Objawił swoją chwałę i uwierzyli w Niego Jego uczniowie” (J 2,11). Boży znak to cud wskazujący na Bożą rzeczywistość – w tym konkretnym wypadku na Bóstwo Jezusa. Ukazuje chwałę Jezusa, to znaczy na Jego Boską naturę, w mocy której dokonuje on cudów. Uczniowie Jezusa przyjmują to z wiarą, a inni...

Po dokonaniu tego cudu, Jezus ze swoją Mamą, z braćmi i uczniami zstępuje do Kafarnaum na kilka dni (por. J 2,12). Później udaje się do Jerozolimy na święto Paschy. „W świątyni napotkał siedzących za stołami bankierów oraz tych, którzy sprzedawali woły, baranki i gołębie. Wówczas sporządziwszy sobie bicz ze sznurków, powypędzał wszystkich ze świątyni, także baranki i woły, porozrzucał monety bankierów, a stoły powywracał. Do tych zaś, którzy sprzedawali gołębie, rzekł: Weźcie to stąd, a nie róbcie z domu mego Ojca targowiska!” (J 2,14-16). W ten sposób demonstruje gniew proroka gorliwego o dom swojego Ojca (por. J 2,17), objawia siebie jako Syna Bożego.

Według BT, Żydzi pytają się Go: „Jakim znakiem wykażesz się wobec nas, skoro takie rzeczy czynisz?” (J 2,18), tekst grecki można rozumieć również: „Co oznacza to, co czynisz?” – bo samo oczyszczenie świątyni też jest potężnym znakiem. Jezus odpowiada bardzo tajemniczo, wskazując na świątynię swojego ciała, na swoją śmierć i swoje zmartwychwstanie: „Zburzcie tę świątynię, a Ja w trzech dniach wzniosę ją na nowo” (J 2,19). Żydzi Go nie rozumieją, a Jego uczniowie rozumieją te słowa dopiero po jego Zmartwychwstaniu (por. J 2,22).

Znaki, uczynione przez Jezusa prowadzą wielu do wiary, ale Jan odnotowuje ważny fakt, że Jezus: „Wszystkich znał i nie potrzebował niczyjego świadectwa o człowieku. Sam bowiem wiedział, co w człowieku się kryje” (J 2,24-25). Ta Boska wiedza o człowieku skłania Jezusa do ostrożności wobec ludzi (por. J 2,24).

Janusz Maria Andrzejewski OP

1 Greckie wydanie krytyczne NT, podobnie jak współczesne tłumaczenia włoskie CEI i francuskie BJ nie widzą tu pytania, ale stwierdzenie ze strony Jezusa.

2 Jeśli uwzględnimy, że było 6 naczyń o objętości 2-3 miar (por. J 2,6), a miara (w języku greckim – metretes) to ok. 36 l – to otrzymujemy od 432 do 648 l wina.