Komentarz do Rz 10

Rz 10

„Bracia, z całego serca pragnę¹ ich zbawienia i modlę się za nimi do Boga. Bo muszę im wydać świadectwo, że pałają żarliwością ku Bogu, nie opartą jednak na pełnym zrozumieniu². Albowiem nie chcąc uznać, że usprawiedliwienie³ pochodzi od Boga, i uporczywie trzymając się własnej drogi usprawiedliwienia, nie poddali się usprawiedliwieniu pochodzącemu od Boga. A przecież kresem⁴ Prawa jest Chrystus, dla usprawiedliwienia każdego, kto wierzy⁵” (Rz 10,1-4). Paweł, zgodnie ze swoimi uczuciami wstawia się za Żydami, docenia ich gorliwość, ale wytyka im brak wiedzy dotyczącej Boga i Jego woli. Odrzucają sprawiedliwość ofiarowaną przez Jezusa, a usiłują sami zapewnić sobie zbawienie. Nie chcą przyjąć, że celem Prawa przez nich przyjętego jest Chrystus, który oferuje sprawiedliwość każdemu kto w Niego wierzy.

„Albowiem o sprawiedliwości, jaką daje Prawo, pisze Mojżesz: Kto je wypełnił, osiągnie przez nie życie⁶. Sprawiedliwość zaś osiągana przez wiarę tak powiada: Nie mów w sercu swoim: Któż zdoła wstąpić do nieba? - oczywiście po to, by Chrystusa stamtąd sprowadzić na ziemię, albo: Któż zstąpi do Otchłani? - oczywiście po to, by Chrystusa wyprowadzić spośród umarłych. Ale cóż mówi: Słowo to jest blisko ciebie, na twoich ustach i w sercu twoim⁷. Ale jest to słowo wiary, którą głosimy. Jeżeli więc ustami swoimi wyznasz, że JEZUS JEST PANEM, i w sercu swoim uwierzysz, że Bóg Go wskrzesił z martwych - osiągniesz zbawienie. Bo sercem przyjęta wiara prowadzi do usprawiedliwienia, a wyznawanie jej ustami - do zbawienia” (Rz 10,5-10). Księga Kapłańska gwarantuje życie w zamian za przestrzeganie wszystkich przykazań i przepisów Prawa. Paweł proponuje sprawiedliwość wiary, dzięki słowu, które według Księgi Powtórzonego Prawa jest wewnątrz człowieka. Odważne wyznanie Jezusa – Panem i wiara w Jego zmartwychwstanie prowadzi do zbawienia. To Chrystus zbawia, a nie ewentualne przestrzeganie Prawa Mojżeszowego. Święty Piotr mówi: „Dlaczego więc teraz Boga wystawiacie na próbę, wkładając na uczniów jarzmo, którego ani ojcowie nasi, ani my sami nie mieliśmy siły dźwigać. Wierzymy przecież, że będziemy zbawieni przez łaskę Pana Jezusa tak samo jak oni” (Dz 15,10-11).

„Wszak mówi Pismo: Żaden, kto wierzy w Niego, nie będzie zawstydzony⁸. Nie ma już różnicy między Żydem a Grekiem. Jeden jest bowiem Pan wszystkich. On to rozdziela swe bogactwa wszystkim, którzy Go wzywają. Albowiem każdy, kto wezwie imienia Pańskiego, będzie zbawiony⁹” (Rz 10,11-13). Podstawowe jest ufne uciekanie się do Jezusa.

„Jakże więc mieli wzywać Tego, w którego nie uwierzyli? Jakże mieli uwierzyć w Tego, którego nie słyszeli? Jakże mieli usłyszeć, gdy im nikt nie głosił? Jakże mogliby im głosić, jeśliby nie zostali posłani? Jak to jest napisane: Jak piękne stopy tych, którzy zwiastują dobrą nowinę¹⁰!¹¹” (Rz 10,14-15). Jezus posyła apostołów, by głosili, ludzie mogą ich słuchać i mogą im uwierzyć i wtedy mogą wzywać Jezusa by ich zbawił.

„Ale nie wszyscy dali posłuch Ewangelii. Izajasz bowiem mówi: Panie, któż uwierzył temu, co od nas posłyszał?¹² Przeto wiara rodzi się z tego, co się słyszy¹³, tym zaś, co się słyszy, jest słowo Chrystusa” (Rz 10,16-17). Konieczne jest posłuszeństwo Ewangelii przez wiarę w autorytet Jezusa.

„Pytam więc: czy może nie słyszeli? Ależ tak: Po całej ziemi rozszedł się ich głos, aż na krańce świata ich słowa¹⁴. Pytam dalej: czyż Izrael nie zrozumiał? ¹⁵Mojżesz mówi: Wzbudzę w was zawiść do tego, który nie jest ludem, wzniecę w was gniew do ludu nierozumnego¹⁶. Izajasz zaś odważa się powiedzieć: Dałem się znaleźć tym, którzy mnie nie szukali, objawiłem się tym, którzy o Mnie nie pytali. A do Izraela mówi: Cały dzień wyciągałem ręce do ludu nieposłusznego i opornego¹⁷” (Rz 10,18-21). Apostołowie głosili Ewangelię do wszystkich, którzy chcieli ich słuchać. Czy Izrael chciał? Czy zrozumiał? Izajasz mówi o nim, jako o ludzie niewiernym i sprzeciwiającym się.

Janusz Maria Andrzejewski OP

1 Grecki rzeczownik eudokia oznacza „dobra wola, upodobanie, pragnienie”.

2 Grecki rzeczownik epignosis oznacza „poznanie”. Tekst grecki: all'u kat'epignosin trzeba by przetłumaczyć: „ale nie według poznania”.

3 Grecki rzeczownik dikaiosyne oznacza „sprawiedliwość, prawość, usprawiedliwienie”.

4 Grecki rzeczownik telos może oznaczać „cel”.

5 Wujek trochę dokładniej: „Bracia, właśnie pragnienie serca mego i błagalna modlitwa wznosi się do Boga za ich zbawienie. Wydaję im bowiem świadectwo, że mają żarliwość bożą, ale nie według umiejętności. Nie znając bowiem sprawiedliwości bożej i starając się swoją postawić, nie poddali się sprawiedliwości bożej. Kresem bowiem Zakonu jest Chrystus ku sprawiedliwości każdego, co wierzy”.

6 „Będziecie przestrzegać moich ustaw i moich wyroków. Człowiek, który je wypełnia, żyje dzięki nim. Ja jestem Pan!” (Kpł 18,5).

7 „Słowo to bowiem jest bardzo blisko ciebie: w twych ustach i w twoim sercu, byś je mógł wypełnić” (Pwt 30,14).

8 „Przeto tak mówi Pan Bóg: Oto Ja kładę na Syjonie kamień, kamień dobrany, węgielny, cenny, do fundamentów założony. Kto wierzy, nie potknie się” (Iz 28,16).

9 „I będzie: Każdy, kto będzie wzywał imienia Pańskiego, zbawiony będzie; bo na górze Syjon i w Jeruzalem będzie wybawienie, jak rzekł Pan, i w pozostałych, których Pan wezwie” (Jl 3,5). Tłumaczenie Wujka.

10 „O jak są pełne wdzięku na górach nogi zwiastuna radosnej nowiny, który ogłasza pokój, zwiastuje szczęście, który obwieszcza zbawienie, który mówi do Syjonu: Twój Bóg zaczął królować” (Iz 52,7).

11 Wierniejszy jest przekład Wujka: „Jakże więc będą Wzywać tego, w którego nie uwierzyli? Albo jak uwierzą temu, którego nie słyszeli. A jak usłyszą bez przemawiającego? Lecz jak będą nauczać, jeśliby nie byli posłani? Jak napisano: Jak śliczne nogi opowiadających pokój, opowiadających dobra!”. Tekst oryginalny mówi na temat przyszłości.

12 „Któż uwierzy temu, cośmy usłyszeli? na kimże się ramię Pańskie objawiło?” (Iz 53,1).

13 Grecki rzeczownik akoe może oznaczać: „słuchanie, wieść, relacja”.

14 „Ich głos się rozchodzi na całą ziemię i aż po krańce świata ich mowy. Tam słońcu namiot wystawił” (Ps 19,5).

15 BT pomija słowo protos, oznaczające: „pierwszy”.

16 „Mnie do zazdrości pobudzili nie-bogiem, rozjątrzyli Mnie swymi czczymi bożkami; i Ja ich do zazdrości pobudzę nie-ludem, rozjątrzę ich głupim narodem” (Pwt 32,21).

17 „Przystępny byłem dla tych, co o Mnie nie dbali, tym, którzy Mnie nie szukali, dałem się znaleźć. Mówiłem: "Oto jestem, jestem!" do narodu, który nie wzywał mego imienia. Codziennie wyciągałem ręce do ludu buntowniczego i niesfornego, który postępował drogą zła, ze swoimi zachciankami” (Iz 65,1-2).